lasius niger

Gatunek: Lasius niger

Kategoria: Europejskie, monogeniczny (najczęściej)
Trudność: łatwa (polecana dla początkujących)
Żołnierze: brak wyraźnej kasty żołnierzy
Rozmiar: królowa około 8–9 mm, robotnice 3–5 mm
Występowanie: niemal cała Europa, w tym Polska; także Azja Zachodnia
Odżywianie: owady karmowe, miód, syropy, słodkie płyny
Hibernacja: tak (ok. 5–10 °C)
Temperatura: optymalna 20–24 °C, dobrze znoszą wahania

Rozszerzony opis

1. Pochodzenie i charakterystyka gatunku: Lasius niger, znany jako czarna mrówka ogrodowa, to jeden z najbardziej rozpowszechnionych gatunków mrówek w Europie. Należy do podrodziny Formicinae. Robotnice mają 3–5 mm długości, natomiast królowa osiąga 8–9 mm. Kolonie w naturalnym środowisku mogą liczyć dziesiątki tysięcy robotnic. Gatunek ten jest monoginiczny (z jedną królową), choć zdarzają się też kolonie wielo-królowe we wczesnej fazie (poligynia tymczasowa). 

2. Trudność hodowli: Lasius niger to jeden z najłatwiejszych w hodowli gatunków — idealny dla początkujących hodowców. Nie wymaga szczególnych warunków, dobrze znosi błędy początkujących. Dobrze rozwija się w probówce oraz klasycznym formikarium. Nie ma potrzeby szczególnej wentylacji ani specjalnego zabezpieczenia (oprócz podstawowej bariery antyucieczkowej). 

3. Temperatura i wilgotność: Temperatura: najlepiej 20–24 °C, ale tolerują niższe i wyższe temperatury (nawet do 28 °C okresowo).  Wilgotność: średnia — w gnieździe utrzymywać około 50–60%, choć są stosunkowo odporne na okresowe zmiany.  

4. Gniazdo i arena: Początkowo wystarczy klasyczna probówka z wodą i watą. Po zwiększeniu liczby robotnic (~50+) można przenieść je do formikarium akrylowego, gipsowego lub z betonu komórkowego. Gniazda mogą być poziome lub pionowe. Arena powinna być z barierą antyucieczkową (np. olej parafinowy lub talkohol), ale gatunek nie jest mistrzem ucieczek. 

5. Pokarm: Lasius niger to mrówki wszystkożerne.  Białko: owady karmowe (karaczany, muszki, Świercze).  Cukry: miód rozcieńczony z wodą, syropy, nektary dla mrówek, owoce. Regularne karmienie pomaga w rozwoju kolonii. 

6. Rozwój kolonii: W początkowej fazie kolonia rośnie dość wolno — królowa przez pierwsze tygodnie (czasem miesiące) sama opiekuje się potomstwem. Po osiągnięciu kilkudziesięciu robotnic rozwój przyspiesza. Docelowo kolonie mogą liczyć kilkadziesiąt tysięcy osobników.

7. Zimowanie: Zimowanie jest konieczne, aby zapewnić zdrowie i rozwój kolonii.  Temperatura: około 5–10 °C  Czas: 2–3 miesiące (listopad – luty) Przed zimowaniem podawać większą ilość cukru (miód z wodą, woda z cukrem). Najlepiej zimować w lodówce lub chłodnym pomieszczeniu. 

8. Zachowanie: Lasius niger to mrówki aktywnie eksplorujące, ale nieagresywne wobec ludzi. Są ciekawe, chętnie badają otoczenie. W sytuacji zagrożenia potrafią bronić gniazda, ale nie są niebezpieczne. Ich zachowanie jest bardzo ciekawe do obserwacji.